Teams Communicatie leveren steeds vaker bijdrage aan (inwoner)participatie
Datum publicatie: 20 december 2022
Hoe is inwonerparticipatie jouw organisatie geregeld? Is participatie een apart specialisme? Is het handig of juist niet dat onder te brengen in team Communicatie? En van wie is participatie eigenlijk? In november vroegen we dit aan deelnemers van het Onderzoekspanel overheidscommunicatie. Op basis van de antwoorden van 59 gemeenten kunnen de volgende conclusies worden getrokken over betrokkenheid, belang en organisatie:
Wat teams Communicatie nu het meest doen aan participatie is:
advies geven over participatietrajecten (84 procent)
het helpen bij de uitvoering daarvan (67 procent) en
het meeschrijven aan een visie op participatie (54 procent).
De betrokkenheid van Communicatie varieert wel per project / plan, zegt tweederde van de respondenten.
Belang van participatie neemt toe
88 procent van de respondenten denkt dat het belang van inwonerparticipatie zal toenemen. 2 procent denkt dat het afneemt en 10 procent denkt dat het gelijk blijft.
De drie meest genoemde redenen voor de toename zijn:
wensen vanuit college/raad: ‘toenemende aandacht en vraag vanuit college en raad’, ‘meer aandacht in coalitieakkoord’, ‘expliciet speerpunt van ons college’
de samenleving wordt steeds mondiger: ‘inwoners worden mondiger’, ‘inwoners willen (gelukkig) steeds vaker betrokken worden’, ‘polarisatie neemt toe’,
de komst van de Omgevingswet: ‘invoering Omgevingswet’, ‘bestuurlijk vastgelegd in oa Omgevingswet’, ‘naderende nieuwe wet’
Tijdsbesteding door en rol van Communicatie
39 procent geeft aan dat dat de tijdsbesteding van het team Communicatie aan participatie binnenkort zal toenemen, 32 procent besteedt nu al meer tijd aan participatie. Een kwart van de teams Communicatie zegt meer formatieruimte voor participatie te krijgen, maar deze is niet toereikend.
Teams Communicatie voorzien in de toekomst vooral een adviserende rol (93 procent) en een coachende rol (74 procent):
Participatiespecialisten in opkomst
Participatiespecialisten komen op bij gemeenten: bij 23 procent zijn deze al geworven, bij 7 procent is de werving ervan in volle gang en bij 25 procent gaat het gebeuren. 40 procent werft geen specialisten, maar werkt bijvoorbeeld wel aan scholing en training van medewerkers in de organisatie.
In 29 procent van de gevallen worden participatiespecialisten ondergebracht bij team Communicatie. Waar dat niet het geval is, worden ze vaak bij de (vak)afdeling ondergebracht waar participatie op dat moment nodig is: ‘team energietransitie’, ‘ruimtelijk beleid’, ‘mens en samenleving’
In de helft van de organisaties komt extra formatieruimte voor participatiespecialisten, de andere helft niet. Wel vindt er regelmatig tijdelijke externe inhuur voor plaats: ‘kwartiermaker’, ‘externe specialist’.
Van wie is participatie?
Bij 62 procent van de gemeenten is op dit moment niet duidelijk ‘van wie’ participatie eigenlijk is. Waar het wél geregeld is, gebeurt dit heel verschillend, namelijk bij projectleiders, beleidsmakers, wijkmanagers, gebiedsregie en/of Team Communicatie. 58 procent van de respondenten vindt dat participatie van alle afdelingen zou moeten zijn. 35 procent vindt de verantwoordelijkheid vooral bij vakafdelingen thuis horen. Een kwart ziet het vooral als verantwoordelijkheid van team Communicatie. 14 procent vindt participatie primair van het bestuur.
Meer informatie
Download het volledige onderzoek voor intern gebruik - alleen toegestaan met de volledige bronvermelding: Onderzoekspanel overheidscommunicatie | Pro Public en Renata Verloop Advies & Management.
